Liggende vetmuur

Een heel klein plantje….en het bezet alle kieren tussen de tegels van uw tuinterras. Tien tegen één noemt u het “mos”. Maar bekijk het eens goed, met een vergrootglas of loep. Ziet u bloemetjes, heel bescheiden, groenig witte bloemetjes ? Dan is het geen mos, maar één van de kleinste bloemplantjes die we kennen.
Nietig, maar alom tegenwoordig: de liggende vetmuur, Sagina procumbens. Het groeit plat op de grond, vooral in naden tussen tegels en straatklinkers. Droge of vochtige omstandigheden, zand of klei, zon of schaduw, het maakt deze soort niet veel uit. Zelfs flinke bepekeling van straten en wegen deert het niet.
Een verrassing is, dat dit plantje tot de anjerfamilie behoort. Met zijn piepkleine bloemetjes van nog geen halve centimeter doorsnede, is dit toch wel iets heel anders dan de bekende “anjer in het knoopsgat”. Vetmuur is een naaste verwant van vogelmuur, zandmuur, grasmuur, enz. “Vet” slaat op de sappige vetplantachtige blaadjes. De botanische naam Sagina heeft met vetmesten te maken en procumbens betekent “liggend”. De vetmuurbloemetjes hebben vier of vijf kroonblaadjes, die snel afvallen en soms helemaal ontbreken. De kelkblaadjes zijn groen en blijven wel aanwezig.
Liggende vetmuur vormt platte matjes. Uit een blijvend wortelrozetje van rolronde, gepunte blaadjes van ongeveer één centimeter lang, komen kruipende stengeltjes, die waar het maar mogelijk is, op de bladknopen nieuwe worteltjes vormen. Ze worden voortdurend platgetrapt en overreden en dat lijkt ze alleen maar goed te doen. Het plantje maakt ook handig gebruik van die betreding, door kleverige zaadjes te produceren, die aan dierenpootjes, schoenen en banden blijven plakken. We zijn dus allemaal bezig deze plantjes overal uit te zaaien en te verspreiden.
Er bestaat een uitheemse soort, de priemvetmuur, Sagina subulata, die mooie kussens vormt en veel in tuinen wordt aangeplant. Als deze bloeit, zijn de kussens overdekt met zuiver witte, stervormige bloemetjes.

Vermeldenswaardig… ? Op golfbanen wordt dit plantje bestreden, omdat het de snelheid van het rollende golfballetje zou afremmen ! Raadselachtig, dat zo’n klein, platliggend plantje dat kan !?

 C, 15-08-2010           Foto’s: Paul Busselen