Gewone raket

Gewone raket
Sisymbrium officinale
Kruisbloemenfamilie
---------------------------------------------------------------
De gewone raket is zó gewoon, dat weinig mensen de plant echt zien. Toch groeit hij bijna overal in de stad. Het is een ijle, grijsgroene, taaie en stakerige plant, met kleine, gele bloemetjes. De bloeiwijze is een tros.
Hij houdt van warme, droge plekjes. Zanderige randjes langs bestrating, bij heggen en struiken, bij lantaarnpalen. Liefst op stikstofrijk zand – dus graag op plaatsen waar honden hun pootje optillen !

De plant wordt 30 tot 50 cm hoog. Hij is éénjarig, dus in één seizoen moet hij opgroeien, bloeien en zaad vormen. Dat lukt hem heel goed.
De gewone raket behoort tot de familie van de  kruisbloemigen, wat te zien is aan de vier in kruisvorm geplaatste bloemblaadjes.  Ook al onze koolsoorten, van bloemkool en broccoli tot rode en boerenkool behoren tot deze familie.

De bloemetjes van nog geen centimeter groot, zijn bleekgeel en staan aan de top van de stengels. Ze zijn snel uitgebloeid, maar volgen elkaar tijdens de langdurende bloeiperiode ook snel op. De vruchtjes zijn zogenaamde hauwen. Ze zijn een paar centimeter lang en dun. Ze drukken zich plat tegen de stengel en geven een heel kenmerkend beeld aan de plant.
De gewone raket is één van de vele plantjes, die duizenden jaren geleden met de granen van de nieuwe landbouwers uit Zuid-Europa zijn meegekomen. Zulke soorten worden ‘cultuurvolger’genoemd. De wat vreemde naam ‘raket’ is via omwegen afkomstig van het Latijnse ‘eruca’, wat we ook terugvinden in ‘rucola’ en dat is inderdaad een familielid.

De zaadjes smaken scherp en werden wel als mosterdachtige kruiderij gebruikt. De aanduiding 'officinale' in de wetenschappelijke naam betekent  ‘uit de apotheek’ en duidt op medische toepassing. De geslachtsnaam 'Sisymbrium' is een Grieks woord voor een hele groep vergelijkbare planten.
De zaadjes werden gemalen en gemengd met honing gebruikt bij problemen met de stem en de luchtwegen. In vroeger tijden werd het veel gebruikt door zangers en toneelspelers.  Ook werken delen van de plant urineafdrijvend en maagversterkend. Een gewone maar waardevolle plant.

Bloem Tros met kleine gele bloemen met 4 kroonblaadjes. Zie foto 2.
Hoogte 0,30 – 0,80 cm.
Bloeitijd Mei - september.
Blad Verspreid aan de stengel, veervormig ingesneden met spitse top. De rand is getand.
Stengel Rechtopstaand, rolrond en behaard.
Vruchten Hauwen.
Overig Eenjarig.
Standplaats Langs wegen, heggen en muren en op braakliggende grond.
In Breda Tussen de stenen van parkeerplaatsen, bij lantaarnpalen, in perken.
Vergelijk Hongaarse raket: in tegenstelling tot de gewone raket staan de hauwen bij deze raket niet tegen de stengel gedrukt.

 

 

Een samenwerking van IVN Mark&Donge en KNNV Breda